Temel İlkeler ve Koşullar

TEMEL İLKELER VE KOŞULLAR

1.  GENEL BİLGİLER, TEMEL İLKE VE KURALLAR

1. 1. Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı (ÜDS) 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun  24. ve  65. maddeleri gereğince hazırlanarak 1 Eylül 2000 tarih ve 24157 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Doçentlik Sınav Yönetmeliği" uyarınca doçent adaylarının gireceği merkezi bir sınavdır. Bu sınava doktora ve sanatta yeterlik çalışmasına başvuracak adaylar da gireceklerdir. Ayrıca, ÜDS sonuçları, yüksek lisans programlarına giriş için de kullanılabileceğinden, lisans programı mezunları ile lisans programlarının son sınıfında veya son sınıftan bir önceki sınıfta okuyan öğrenciler de bu sınava girebilirler. Ancak bu  öğrencilerin ilgili üniversiteden yüksek lisans programları için ÜDS sınav sonuçlarının kullanılıp kullanılamayacağını öğrenmeleri gerekmektedir.

1. 2.Yabancı dil koşulunun sağlanması için doçent ve doktora adayları ile sanatta yeterlik çalışmasına başvuracak adayların bu sınava girip başarılı olmaları gerekir.

1. 3. Yabancı dil koşulunun sağlanması için ÜDS'den doçent adaylarının 100 üzerinden en az 65,000, doktora ve sanatta yeterlik çalışmasına başvuracak adayların 100 üzerinden en az 55,000  puan almaları gerekir.

1. 4. ÜDS, Fen Bilimleri, Sağlık Bilimleri ve Sosyal Bilimler olmak üzere üç ayrı alanda; Almanca, Fransızca ve İngilizce olmak üzere, yılda iki kez Mart ve Ekim aylarında Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Konya, Malatya, Samsun, Sivas, Trabzon ve Van illeri ile Lefkoşa’da yapılır.

1. 5. Yukarıda belirtilenlerden başka dillerde yabancı dil sınavı açılmasına Üniversitelerarası Kurul karar verir. Doçentlik  Bilim Sınavına  Almanca, Fransızca ve İngilizce dışında bir yabancı dil sınavı sonucu ile başvurulmak  isteniyorsa, bu dilin Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından kabul edilmesi ve bu dilden Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında (KPDS) 65 veya daha yüksek puan alınması gerekir.

1. 6. Türkiye'de veya uluslararası düzeyde merkezi olarak yapılan yabancı dil sınavlarının ÜDS'ye eşdeğerlik durumları Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenmektedir. Buna göre ülkemizde ve uluslararası düzeyde uygulanan sınavların (TOEFL, IELTS) ÜDS'ye eşdeğerlik durumları tablo halinde aşağıda verilmiştir (TOEFL, IELTS sınavlarının geçerlilik süresi 2 yıldır.).

            TÜRKİYE'DE VE ULUSLARARASI DÜZEYDE YAPILAN SINAVLARIN

                                 ÜDS'YE EŞDEĞERLİĞİNE AİT UYGULAMALAR

(*):   Doçentlik Bilim Sınavına Almanca, Fransızca ve İngilizce dışında bir yabancı dil sınavı sonucu ile başvurulmak  isteniyorsa, bu dilin ÜAK tarafından kabul edilmesi ve bu dilden Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında (KPDS) 65 veya daha yüksek puan alınması gerekir.

1. 7. 28 Nisan 2007 tarih ve 26506 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Yan Dal Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı Yönetmeliği" Tıpta Uzmanlık Tüzüğü hükümlerine göre uzman tabip olanların daha ileri seviyede yapacakları yan dal uzmanlık eğitimi giriş sınavına (YDUS) ilişkin esasları düzenlemektedir. Bu yönetmeliğin İkinci Bölümünün 10. maddesinde "ÖSYM tarafından yapılacak bilim sınavına (YDUS); KPDS veya ÜDS'den 100 üzerinden en az 50 ve üzeri puan alanlar katılabilir." ifadesi yer almaktadır.

1. 8. Bilim alanı bir yabancı dille ilgili olanlar, yabancı dil sınavına başka bir dilden girmek zorundadırlar.

1. 9.Sınav saat  09.30'da başlar ve adaylara 3 saat (180 dakika) cevaplama süresi verilir.

1. 10.               Sınav sonuçları, ÖSYM tarafından adayların adreslerine postalanacaktır.

1. 11. Doçentlik sınavı açılacak temel alanlar şunlardır: Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme; Fen Bilimleri ve Matematik; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Mesleki ve Teknik Eğitim; Mimarlık; Mühendislik; Sağlık Bilimleri; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Ziraat ve Ormancılık.

1. 12.  Yukarıda 1.11. maddede sözü edilen doçentlik temel alanlarının hangisinden doçentlik sınavına başvurulacaksa ÜDS'ye bu temel alanı kapsayan alandan girmek zorunludur. ÜDS alanlarının kapsadığı doçentlik temel alanları aşağıda verilmiştir.

            Fen Bilimleri: Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme (fen kısımları), Fen Bilimleri ve Matematik, Mesleki Eğitim (fen kısımları), Teknik Eğitim, Mimarlık, Mühendislik, Ziraat ve Ormancılık.

            Sağlık Bilimleri: Sağlık Bilimleri.

            Sosyal Bilimler: Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme (sosyal kısımlar), Mesleki Eğitim (sosyal kısımlar), Filoloji, Güzel Sanatlar, Hukuk, İlahiyat, Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler.

1. 13.   Bir dönemde yalnız bir yabancı dilden ve bir alandan sınava girilebilecektir. Başvurular tamamlandıktan sonra Yabancı Dil ve Sınav Test Alanı değişikliği yapılmayacaktır.

1. 14.   Sınavın uygulanmasında ve sonuçların değerlendirilmesinde aday tarafından verilen bilgiler esas alınacağından, Aday Bilgi Formlarına yazılan ve kodlanan bilgilerdeki eksik ve yanlışlar yüzünden doğacak sonuçlardan aday sorumlu olacaktır. Bir adayın beyanının gerçeğe uymadığı tespit edildiği takdirde bu aday, aradan geçen süreye bakılmaksızın bu sınavdan elde ettiği tüm haklarını kaybedecektir.

1. 15.  Bedensel engeli olan adaylar; durumlarını gösteren sağlık kurulu raporunu, engellerine ilişkin özgeçmişlerini anlatan bir dilekçe ile birlikte Aday Bilgi Formuna eklemek zorundadırlar. Başvurma işlemi bittikten sonra engelli duruma gelen adayların raporlarını bir dilekçe ekinde hemen ÖSYM'ye göndermeleri gerekir. Raporları Merkezimize ulaşan ve kabul edilen adaylar, ayrı salonlarda sınava alınacaklar ve gerekli ise kendilerine okuyucu/işaretleyici yardımı verilecektir. Bu adaylara engelleri nedeniyle farklı bir test verilmeyecek, sınav sonuçlarının değerlendirilmesi diğer adaylar gibi yapılacaktır. Sağlık kurulu raporunu eklemeyen veya raporları kabul edilmeyen adaylar ÜDS'ye başvuran diğer adaylar gibi işlem göreceklerdir.

1. 16.  Bir adayın sınavının geçerli sayılarak cevap kağıdının değerlendirilebilmesi için,

     - sınava, atandığı salonda girmesi,

     - kopya çekme veya çekilmesine yardım etme girişiminde bulunmaması,

     - cevap kağıdına T.C. Kimlik Numarasını doğru olarak yazıp kodlaması

     - kullandığı soru kitapçığının türünü cevap kağıdına  doğru olarak işaretlemesi,

     - cevaplarını soru kitapçığına değil, cevap kağıdına işaretlemiş olması,

- cevap kağıdına ve soru kitapçığına yazması ve işaretlemesi gereken bilgilerinin doğru ve eksiksiz olması,

     - cevap kağıdı, soru kitapçığı ile Sınava Giriş ve Kimlik Belgesini eksiksiz olarak sınav görevlilerine teslim etmesi,

     - salonda sınav kurallarına ve sınav görevlilerinin  uyarılarına uyması

            zorunludur. Bu kurallara uymayan adayların sınavları iptal edilecektir.

1. 17.  Başvuru yapıldıktan sonra herhangi bir nedenle başvurusunu geri çeken veya başvurusu reddedilen veya başarısız olan adaylar, yeni başvurularını en erken bir sonraki dönem yapabilirler. Bir sınav dönemi için yapılan başvuru sonraki dönemler için geçerli değildir.

1. 18.  Bu sınava girme hakkı olmadığı halde sınava giren adayın sınav sonuçlarının geçerliliği yoktur.

1. 19.  Adayların doldurdukları cevap kağıtları hiçbir müdahale yapılmadan optik okuyucular tarafından okutulmakta, bilgiler bilgisayar ortamına aktarılmakta ve sonuçlar bilgisayarla değerlendirilmektedir. Cevap kağıtları farklı zamanlarda farklı optik okuyucularda iki defa okutulduğundan okumalarda herhangi bir hatanın oluşması engellenmektedir. Bununla birlikte adaylar sınav sonuçlarının tekrar incelenmesini Sınav Sonuç Belgesinin adaylara gönderildiği tarihten itibaren 30 gün içinde Merkezimizden yazılı olarak isteyebilirler. Süre hesabında ÖSYM Genel Evrak Biriminin adayın dilekçesi üzerine bastığı tarih damgası ve numara esas alınır. Bu adayların inceleme masrafları karşılığı sınav kılavuzunda belirtilen bankanın ilgili şube hesabına gerekli ücreti yatırdıklarını gösteren dekontu dilekçelerine eklemeleri gereklidir. Sınav evrakı Merkezimizde sınav  tarihinden itibaren en az 100 takvim günü saklandıktan sonra imha edilir.

1. 20.   Sınav sonuçlarının incelenmesi ve tekrar sonuç belgesi çıkarılması, yanlış bilgilerin düzeltilmesi, eksik bilgi ve belgelerin tamamlanması, değişen bilgilerin bildirilmesi amacıyla ÖSYM'ye yapılacak başvuruların işleme alınabilmesi için, bu kılavuzun sonuna eklenmiş olan "Genel Amaçlı Dilekçe Örneği" kullanılmalıdır.

BAŞVURMA  KOŞULLARI

             Bu sınava yabancı dil koşulunu karşılamak üzere doçent veya doktora/sanatta yeterlik adayları girebileceklerdir. Ayrıca, ÜDS sonuçları, yüksek lisans programlarına giriş için de kullanılabileceğinden, lisans programı mezunları ile lisans programlarının son sınıfında veya son sınıftan bir önceki sınıfta okuyan öğrenciler de bu sınava girebilirler. Ancak bu öğrencilerin ilgili üniversiteden yüksek lisans programları için ÜDS sınav sonuçlarının kullanılıp kullanılamayacağını öğrenmeleri gerekmektedir.

 BAŞVURMA  İŞLEMLERİ

             ÜDS’ye başvurular elektronik ortamda alınacaktır. ÜDS'ye hiç başvurmamış adaylar başvurularını; başvuru merkezleri (Üniversite Rektörlükleri ÜDS'de başvuru merkezi olarak görev yapacaklardır. Başvuru merkezleri ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden öğrenilebilir.) aracılığıyla, önceki dönemlerden ÜDS’ye başvurmuş adaylar ise; Bireysel olarak İnternet aracılığıyla yapacaklardır. İçinde Aday Bilgi Formu da bulunan ÜDS Kılavuzu ücreti karşılığında başvuru merkezlerinden alınabilecektir. Başvuruların nasıl yapılacağına ilişkin ayrıntılı bilgiye ilgili döneme ait ÜDS kılavuzundan ulaşılabilir. Başvuruların ne zaman yapılacağı basın yoluyla verilen ilanlardan ve Merkezimizin internet sayfasındaki basın duyurularından öğrenilebilir.

ADAY BİLGİ FORMUNUN DOLDURULMASI

             Başvurularını başvuru merkezleri aracılığıyla yapacak adayların, Aday Bilgi Formunu doldurmaları gerekmektedir. Aday Bilgi Formundaki alanların doldurulmasına ilişkin açıklamalar sırasıyla ve aynı başlıklar kullanılarak sınav kılavuzunda açıklanmıştır. Bu açıklamalar dikkatle okunduktan sonra doldurma işlemine geçilmelidir. Yapacağınız yanlışlıklardan doğacak sonuçların bütün sorumluluğu size ait olacaktır. Form dolmakalem veya tükenmezkalemle doldurulacaktır. Bireysel olarak internet aracılığıyla başvuru yapacak adayların da Aday Bilgi Formunu doldurduktan sonra bilgi girişi yapmaları yararlarına olacaktır.

BAŞVURULARIN GEÇERSİZ SAYILACAĞI DURUMLAR

Dolduruluşunda bir eksiklik ya da kural dışı bir durum görülmeyen Aday Bilgi Formları başvurunun tamamlanması için elektronik ortama aktarılır. Forma yazılan bilgilerin gerçeğe uygun olarak yazılması ve kodlanmasından aday sorumludur. Eksik ya da yanlış bilgilerden adayların yararına doğacak sonuçlar geçersiz sayılır, zararına olacak sonuçlar düzeltilmez. Adayın, yazdığı ve kodladığı bilgilerdeki eksik ve yanlışlardan doğacak sonuçlara itiraz etmeye hakkı yoktur. Aşağıda belirtilen durumlarda başvurular geçersiz sayılacak ve belgeler işleme konmayacaktır.

Aday Bilgi Formundaki bilgiler tam olarak, tükenmez veya dolma kalemle yazılıp kodlanmamışsa,

Aday Bilgi Formunda yazılan ve kodlanan kimlikle ilgili bilgilerde eksiklik ya da tutarsızlık varsa,

             başvurular geçersiz sayılacak ve belgeler işleme konmayacaktır.

BAŞVURUSU  GEÇERLİ ADAYLARA GÖNDERİLECEK  BELGELER

Sınava girilecek binayı ve salonu gösteren Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi  sınavdan önce adayların adreslerine postalanacaktır. ÖSYM tarafından gönderilen belgelerin postadaki gecikmesinden veya  kaybolmasından  Merkezimiz sorumlu değildir.

Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi eline geçmeyenler veya belgesini kaybedenler, ÜDS'nin yapılacağı illerdeki ÖSYM Sınav Merkezi Yöneticiliklerinden (Yöneticiliklerin adresleri ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr internet sitesinden öğrenilebilir.)  sınav haftasında gerekli ücreti ödeyerek  yenisini çıkartabilirler. Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi dilekçe ile ÖSYM’den temin edilemez.

SINAVA GİRERKEN ADAYLARIN YANLARINDA BULUNDURMASI GEREKEN BELGELER

           SINAVA  GİRİŞ VE KİMLİK BELGESİ : Bu belge her aday için bilgisayarca doldurulacak ve üzerinde adayın bilgisayarca basılmış fotoğrafı bulunacaktır. Belgenin üzerinde sınava gireceğiniz merkez, bina ve salon yazılı olacaktır. Sınava Giriş ve Kimlik Belgesi ile fotoğraflı özel kimlik belgesini yanında bulundurmayan bir aday gerekçesi ne olursa olsun sınava alınmayacaktır (Sınava Giriş ve Kimlik Belgesinin fotokopisi veya faks metni olsa dahi kabul edilmez.).

           FOTOĞRAFLI  VE  ONAYLI  ÖZEL  KİMLİK  BELGESİ : Sınava girebilmeniz için Sınava Giriş ve Kimlik Belgesinden başka, kimliğinizi açıkça gösteren fotoğraflı ve onaylı özel bir kimlik belgesi  daha gerekmektedir. Nüfus cüzdanı, sürücü belgesi ve pasaport özel kimlik belgesi olarak kabul edilecek belgelerdir.  Fotoğrafın üzerinde soğuk damga bulunan ve resmi bir kuruluştan alınan kimlik belgeleri de kabul edilir. Resmi bir kuruluştan alınmış olsa bile üzerinde soğuk damga bulunmayan  kimlik belgeleri kabul edilmez. Kimlik belgesi üzerindeki fotoğrafınız eski yıllara ait ise bu kimlik belgesinin de geçerli olmayacağını göz önünde tutunuz. Daha önceki yıllarda sınavlara başvuran adaylara Merkezimizce verilmiş kimlik kartları, özel kimlik belgesi olarak kullanılamaz.

           BİR FOTOĞRAF : Sınavda salon görevlileri, Sınava Giriş ve Kimlik Belgenizdeki fotoğrafınızın sizi tanımada zorluk çıkardığı kanısına varabilirler. Bu durumda sınav görevlileri sizden, sizi kolaylıkla tanıtabilecek bir fotoğraf isteyebilirler. Bu amaçla, her adayın yanında kendini açık bir şekilde tanıtan bir fotoğraf bulundurması gereklidir. Her aday bu fotoğrafın arkasına T.C. Kimlik Numarasını, adını ve soyadını mutlaka yazmalıdır.

           Aday başı açık ve kılık kıyafeti ilgili mevzuata uygun bir şekilde gelmemişse sınava alınmayacaktır.

           Adayların sınava cep telefonu ile girmeleri yasaktır.

           Sınava girerken yukarıda sözü edilen belgelerin yanı sıra şu araç ve gereçlerin de bulundurulması gerekir:

              En az iki adet koyu siyah  kurşunkalem (2B, B veya HB), yumuşak, leke bırakmayan bir silgi ve bir kalemtıraş.

SINAV  HAKKINDA  BAZI BİLGİLER

ÜDS'de sınav alanı ile ilgili olarak kelime haznesi, gramer bilgisi ile yabancı dilde okuduğunu anlama ve tercüme becerisini yoklayan sorular bulunmaktadır. ÜDS'de uygulanacak testler, çoktan seçmeli sorulardan oluşmaktadır.

Çoktan seçmeli sorulardan oluşan testlerin uygulandığı bu sınavın cevap kağıtları ÖSYM'de optik okuyucu ile okunacak ve her doğru cevap için bir puan verilecektir. Adayların  doğru cevap sayıları  toplanarak 100 üzerinden ÜDS puanları hesaplanacaktır.

Adaylar sınav sonuçlarının tekrar incelenmesini Sınav Sonuç Belgesinin adaylara gönderildiği tarihten itibaren 30 gün içinde Merkezimizden yazılı olarak isteyebilirler. Süre hesabında ÖSYM Genel Evrak Biriminin adayın dilekçesi üzerine bastığı tarih damgası ve numara esas alınır.  Bu adayların inceleme masrafları karşılığı sınav kılavuzunda belirtilen bankanın ilgili şube hesabına gerekli ücreti yatırdıklarını gösteren dekontu dilekçelerine eklemeleri gereklidir. Sınav sonuçlarının incelenmesi amacıyla, ÖSYM'ye yapılacak başvuruların işleme alınabilmesi için, bu kılavuzun sonuna eklenmiş olan "Genel Amaçlı Dilekçe Örneği" kullanılmalıdır.

Sınav evrakı Merkezimizde sınav  tarihinden itibaren en az 100 takvim günü saklandıktan sonra imha edilir. Merkezimizde bulunan her türlü sınav evrakının aslı veya fotokopisi yargı organlarının aksi kararları olmadıkça,  aday dahil hiçbir kişi ya da kuruma gösterilmez veya verilmez.

Doçentlik sınavına başvurabilmek için, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun  24. ve 65. maddeleri gereğince hazırlanarak 1 Eylül 2000 tarih ve 24157 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Doçentlik Sınav Yönetmeliği" 5 inci maddesinde belirtilen yabancı dil sınavında başarılı olma koşulunun sağlanmış olması gerekir. Bu koşulu sağladıktan sonra doçentlik sınavına girmek isteyenler, başvuru formu ve bu formda belirtilen belgelerle birlikte Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'na başvururlar. Başvuru ücreti, Ocak ayından geçerli olmak üzere her yıl Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenir. Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı başvuru formu ile ekli belgelerin eksiksiz olduğunu ve usule uygunluğunu kontrol eder. Eksik olan belgelerin başvuru sahibi tarafından, eksikliklerin kendisine yazılı olarak bildirildiği tarihten itibaren en geç bir ay içerisinde tamamlanması gerekir. Eksiklikleri süresi içerisinde tamamlanmayan başvurular reddedilir. Başvurusu kabul edilen adayların dosyaları Doçentlik Sınav Komisyonu'na gönderilir.